نوروز، نخستین آزمون مواجهه با ناترازی بنزین/ دوره برنامه‌های کوتاه‌مدت تمام شده است، باید چاره‌ای پایدار اندیشید
تاریخ انتشار: ۱۰ اسفند ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۸۵۰۸۴۱
به گزارش قدس آنلاین، با وجود اینکه دولت به خاطر مدیریت مصرف بنزین، میزان ذخیره‌سازی این سوخت در کارت‌ها را به ۳۶۰ لیتر کاهش داده و حتی سهمیه بنزین آزاد را نیز به سقف ۱۰۰ لیتر تقلیل داده، ولی هنوز مردم امید دارند سهمیه بنزین نوروزی برسد و کارت‌های سوخت آنها را برای گشت و گذار در این ایام شارژ کنند.
پیشینه واریز سهمیه بنزین نوروزی به دهه۸۰ و آغاز سهمیه‌بندی بنزین برمی‌گردد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
از آنجایی که شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی ایران طی امسال بارها آمارهایی از افزایش مصرف بنزین و ناترازی بنزین اعلام کرده، این احتمال وجود دارد که امسال نیز خبری از اختصاص سهمیه بنزین نوروزی نباشد، زیرا واردات بنزین تشدید شده است و مسئله ناترازی بنزین تنها به عید نوروز محدود نخواهد شد؛ نخستین مرحله وضعیت تشدید مصرف را در نوروز ۱۴۰۳ شاهد خواهیم بود.
با این حال کسی نمی‌داند برنامه دولت و مجلس برای سهمیه بنزین نوروز ۱۴۰۳ چیست و تاکنون هیچ مقام رسمی در این خصوص اظهارنظر نکرده است. تنها براساس آنچه رضا نواز، سخنگوی صنف جایگاه‌داران سوخت اعلام کرده است: در ایام نوروز به فراخور میزان فروش جایگاه‌ها و تعداد جایگاه‌هایی که در مسیرها قرار دارند، تعداد کارت‌های آزاد سوخت افزایش خواهد یافت. درخصوص اهمیت موضوع مصارف بنزین و مدیریت مصرف آن در کشور و مواجهه اولین رشد مصرف بنزین در عید نوروز در سالی که طبق تخمین‌ها حداقل ۵ میلیارد دلار واردات بنزین خواهیم داشت، با فرشاد جامع، کارشناس انرژی گفت‌وگو کردیم که در ادامه می‌خوانید.
جابه‌جایی رکورد مصرف بنزین در نوروز ۱۴۰۳
فرشاد جامع گفت: ایام نوروز در ایران جهش مصرف بنزین را به همراه دارد و نیاز به افزایش ظرفیت ذخیره‌سازی و تخصیص سهمیه‌های جدید برای پاسخ‌گویی به تقاضای افزایش‌یافته را برجسته می‌کند. در حالی که اقدام‌هایی مانند واردات بیشتر بنزین و اعمال محدودیت‌های مصرف برای اطمینان از عرضه کافی برای سفرهای نوروزی انجام شده است، قطعاً دولت در زمینه ذخیره‌سازی بنزین برای تأمین نیاز بنزین مصرفی مردم برای سفرهای نوروزی اقدام‌های لازم را انجام داده است و نگرانی از این بابت وجود ندارد.
وی ادامه داد: این احتمال وجود دارد که بنزین هزارو۵۰۰ تومانی سهمیه عید نوروز نداشته باشیم و عقلانی هم همین است که در شرایطی که واردات بنزین داریم؛ نباید با اعطای سهمیه جدید به ناترازی انرژی دامن بزنیم و تمایل به مصرف را بالاتر ببریم. بی‌شک نخستین جابه‌جایی رکورد مصرف بنزین در عید نوروز ۱۴۰۳ اتفاق خواهد افتاد.
وی افزود: باید توجه داشت موضوع عدم تعادل بنزین فراتر از جهش‌های فصلی مصرف است و با وجود این، نخستین آزمون سال آینده در مواجهه با تشدید مصرف در ایام نوروز خواهد بود، جایی که به عنوان مقدمه‌ای برای چالش عمیق‌تری از ناترازی انرژی در بخش بنزینی کشور در سال ۱۴۰۳ عمل می‌کند که باید به سرعت به آن پرداخته شود. در حالی که بحث در مورد سقف مصرف سهمیه‌ای و افزایش ظرفیت ذخیره‌سازی برای پاسخ‌گویی به مصرف مردم مهم است، تمرکز مهم‌تری بر اصلاح و تنوع سبد سوخت ایران برای کاهش وابستگی شدید کشور به بنزین است. پیامدهای وابستگی بیش از حد به بنزین در افزایش واردات و آسیب‌پذیری ایجادشده توسط این اتکا به منابع سوخت خارجی مشهود است.
قرار دادن سقف مصرف برای تأمین نیازهای سوخت عید
وی گفت: در حالی که اقدام‌های کوتاه‌مدت مانند سقف مصرف و افزایش ظرفیت ذخیره‌سازی ضروری است، تمرکز باید به سمت پایداری بلندمدت و امنیت انرژی در سطح کلان تغییر کند. با اولویت دادن به اصلاح سبد سوخت و کاهش وابستگی به بنزین، ایران می‌تواند انعطاف‌پذیری انرژی خود در حوزه سوخت خودروهای سواری را افزایش دهد و به آینده انرژی پایدارتر کمک کند. موضوع عدم تعادل بنزین در ایران نیازمند یک رویکرد جامع و راهبردی برای اصلاح سبد سوخت کشور است. ایران با پذیرش سوخت‌های جایگزین، ترویج شیوه‌های کارآمد انرژی و سرمایه‌گذاری در فناوری‌های حمل‌ونقل پایدار، می‌تواند وابستگی خود به بنزین را کاهش دهد، امنیت انرژی را افزایش دهد و راه را برای چشم‌انداز انرژی انعطاف‌پذیرتر و پایدارتر هموار کند.
۳ راهکار حل پایدار معضل کمبود بنزین
وی درباره اهمیت حل پایدار معضل ناترازی بنزین اظهار کرد: چندین راهبرد کلیدی را می‌توان برای مقابله مؤثر با این چالش به کار گرفت. نخست، استفاده از وسایل نقلیه دوگانه سوز که با بنزین و سوخت‌های جایگزین مانند گاز طبیعی یا برق کار می‌کنند، می‌تواند مصرف بنزین را به میزان قابل توجهی کاهش و انعطاف‌پذیری سوخت را افزایش دهد. دوم، باید به سمت سرمایه‌گذاری در تولید و پذیرش خودروهای برقی گام برداریم که نه‌تنها می‌تواند وابستگی به بنزین را کاهش دهد، بلکه به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و بهبود کیفیت هوا کمک می‌کند. سوم، اصلاح سهمیه و قیمت بنزین به نحوی که بنزین به هر نفر اعطا شود. بازنگری در سهمیه بنزین به ازای هر نفر براساس الگوی مصرف و معرفی قیمت‌های متفاوت برای مصرف بیش از حد می‌تواند انگیزه‌ای برای شیوه‌های مصرف سوخت مسئولانه باشد. گسترش استفاده از سوخت‌های جایگزین مانند سوخت‌های گازی و برقی نیز می‌تواند به تنوع بخشیدن به سبد سوخت ایران و کاهش آسیب‌پذیری کشور در برابر اختلالات عرضه بنزین کمک کند.
منبع: قدس آنلاین
کلیدواژه: بنزین ایام نوروز سهمیه بنزین نوروزی سهمیه بنزین نوروز ناترازی بنزین نوروز ۱۴۰۳ ذخیره سازی مصرف بنزین عید نوروز سبد سوخت
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۸۵۰۸۴۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
راه‌حل نشدنی نظریه‌پرداز توسعه دانشگاه جان هاپکینز
صورت مسأله
- ایران با مشکل عظیم شتاب فزاینده حجم پول روبه رو است. سیستم پولی کنونی کشور در هر ۲۴ ساعت در حدود ۶ همت (هزار میلیارد تومان) بر حجم پول می افزاید. برای احساس وضعیت، این افزایش حدوداً معادل میانگین ۳۰۰۰ سال دوران پهلوی (۱۳۵۷-۱۳۰۴) است. یعنی حکومت ایران در شبانروز یک میلیون برابر هر شبانروز پیش از انقلاب به اصطلاح پول چاپ می کند. در واقع این مبلغ را نمی توان چاپ کرد، بلکه در سیستم الکترونیک پولی بر تعداد صفرهای حجم پول، افزوده می شود.
- یکی از عوامل تورم، همین افزایش حجم پول است که موجب کوچکتر شدن قدرت خرید می شود؛ افزایش فقر و فساد از پیامدهای آن است. باز هم برای درک وضعیت، ۱۰۰ هزارتومانی در ۱۳۹۰ معادل ۱۰۰ دلار بود و امروز معادل یک و نیم دلار است.
حل مسأله
چند پرسش
- آیا نجات از مصیبت افزایش حجم پول کشور شدنی است؟ مسلماً شدنی است. زیرا بسیاری از کشورها که به این بلاء مبتلاء بودند، آن را چاره کردند، یعنی عملا شدنی است.
-آیا بدون تخصص ها و تجربه ها می توان به رفع مشکل پرداخت؟ قطعاً بدون تخصص ها و تجارب، نشدنی است.
-آیا با یک تخصص و راه حل های یک متخصص می توان مشکل را رفع کرد؟ به این پرسش می پردازم.
معمولا تصور می شود که چاره های مطرح شده توسط یک متخصص ولو مجرب، شدنی است. با موارد عدیده می توان نشان داد که چاره های پیشنهادی تخصص های منفرد، نه فقط شدنی نبوده، بلکه موجب فزونی مشکلات شده است (چرا؟ به این خواهم پرداخت). برای نمونه، چاره ی پروفسور استیو هانکه (Steve Hanke) را می آورم.
استیو هانکه استاد اقتصاد در دانشگاه جان هاپکینز است. اخیراً درباره ی نجات ایران از مصیبت تورم و توسعه کشور، در مصاحبه ای گفته است که در چند کشور آزموده است: با ارتباط ریال و طلا در کمتر از ۲۴ ساعت، تورم تمام می شود. معلوم است که توجه و تأکید وی بر مهار افزایش حجم پول است. آیا راه حل وی شدنی است؟
بررسی پیشنهاد هانکه
فرض کنید که افزایش حجم پول کنونی به طلا مربوط شود.- هر گرم طلای ۲۴ عیار به قیمت روز ۴/۸ میلیون تومان است. در این‌صورت حکومت برای همین مقدار حجم پول، در هر شبانه‌روز باید ۱/۲۵ تن و در سال ۴۵۰ تن طلا عرضه کند. کل ذخیره معدنی طلای کشور ۳۰۰ تن است و سالانه ۱۲ تن طلا تولید می شود، بگذریم از این که همین مقدار معادن طلای کشور عمدتا در دست بخش غیردولتی است و بهره مالکانه ی آن به حکومت ناچیز است. برای عرضه ی مقدار طلای لازم، چاره ای جز تأمین طلا از خارج نیست.
یک میلیارد دلار معادل ۱۲/۲ تن طلا است. ایران در سال ۱۴۰۲ حدود ۳۰ میلیارد دلار درآمد نفتی داشت، معادل ۳۶۶ تن طلا. یعنی اگر همه ی پول نفت را به طلا تبدیل کند، فقط ۸۰ درصد حجم پول تولیدی در شبانه‌روز را جبران می کند. بخش عمده ای از درآمد نفت برای رفع نیازهای پایه کشور است و دو سال پیش، فرار سرمایه از کشور به میزان ۴۰ تا ۵۰ درصد درآمد نفت گزارش شده است (گزارش بانک مرکزی). یعنی اژدهای پرشتاب افزایش حجم پول، با بلعیدن همه‌ی پول نفت، باز هم بیشتر می طلبد. با همین بررسی کوتاه می توان دریافت که چاره ی استیو هانکه برای مهار تورم در کشور «نشدنی» است.
بیشتر می توان اظهارات وی را کاوید. به طور ضمنی از پیشنهاد هانکه برمی آید که دولت چون نمی تواند طلای لازم معادل افزایش حجم پول را تأمین کند، پس بر حجم پول نیفزاید. در وضعیت حاضر، اگر حکومت پول چاپ نکند، در پرداخت هزینه های خود و مصارف خواسته و نخواسته ی پولی کشور دچار مشکل می شود. یعنی در وضعیت کنونی، اظهارات ضمنی هانکه هم نشدنی است.
*عضو هیات علمی دانشگاه امیرکبیر
بیشتر بخوانید:
کسانی می خواهند گاو اردک بزاید همه می بازیم با دروغ و فریب و بی انصافی انقلاب علمی خاموش و انفعال ما / پیشگامی تولید فکر نیازمند آزاداندیشی از قیدهای تحمیلی است استالین و پژوهش های جانبدارانه216216
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1899872
دانشجویان سال سوم دانشگاه‌ها، بورسیه دانشگاه فرهنگیان میشوند